અમેરિકન ફર્મ હિંડનબર્ગના રિપોર્ટ બાદ એગ્રી ફિનટેક કંપની ટીંગો ગ્રુપના શેરમાં લગભગ 50%નો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. યુએસ સ્થિત શોર્ટ સેલરે કંપની અને તેના સ્થાપક ડોઝી મોબુઓસી સામે ગંભીર આક્ષેપો કર્યા છે. હિંડનબર્ગે ટીંગો ગ્રુપની નાણાકીય બાબતો પર સવાલ ઉઠાવ્યા અને તેને કૌભાંડ ગણાવ્યું.
ટીંગો ગ્રુપ આફ્રિકા, દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયા અને મધ્ય પૂર્વમાં કાર્યરત છે. તે નાઇજીરિયામાં મુખ્યત્વે ખેતી અને ફૂડ પ્રોસેસિંગ વ્યવસાયો પર કેન્દ્રિત મોબાઇલ ટેક્નોલોજી અને ચુકવણીનો વ્યવસાય ચલાવે છે. મોમ્બોસી એક અબજોપતિ છે અને નિયમિતપણે ન્યૂઝ ચેનલો પર દેખાય છે. તેણે આ વર્ષની શરૂઆતમાં હેડલાઇન્સ બનાવી જ્યારે તેણે સોકર ટીમ શેફિલ્ડ યુનાઇટેડ ખરીદવાનો પ્રયાસ કર્યો.
હિંડનબર્ગ રિપોર્ટ શું કહે છે?
હિન્ડેનબર્ગને કંપનીના ખાતામાં “રેડ ફ્લેગ્સ” તરીકે ઓળખાતા મળ્યા. તેના નાણાકીય નિવેદનોમાં ઘણી ભૂલો અને ટાઇપો એરર છે. હિન્ડેનબર્ગે કહ્યું, ‘મોમ્બોસીએ નાઈજીરિયાની પ્રથમ મોબાઈલ પેમેન્ટ એપ વિકસાવવાનો દાવો કર્યો છે. અમે એપના વાસ્તવિક સર્જકનો સંપર્ક કર્યો, જેમણે એપ બનાવવાના મોમ્બોસીના દાવાઓને ‘એકદમ ખોટા’ ગણાવ્યા.
રિપોર્ટ મુજબ, કંપનીનો દાવો છે કે તેના મોબાઈલ હેન્ડસેટ લીઝિંગ, કોલ્સ અને ડેટા બિઝનેસથી ગયા વર્ષે $128 મિલિયનની આવક થઈ હતી. આ સેવાઓ નાઇજીરીયામાં એરટેલ સાથેના કરાર દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવે છે. હિન્ડેનબર્ગે જણાવ્યું હતું કે કંપનીએ જે પ્રકારનો લાયસન્સ દાવો કર્યો છે તે જૂન 2023 સુધી અસ્તિત્વમાં નથી.
હિન્ડેનબર્ગના અહેવાલમાં ટીંગોની નાણાકીય અને વ્યવસાયિક કામગીરી અંગે પ્રશ્નો ઉભા થયા હતા. કંપનીના ફૂડ યુનિટ, ટીંગો ફૂડ્સે પોતાની કોઈ ફૂડ પ્રોસેસિંગ સુવિધા ન હોવા છતાં મોટી આવક ઊભી કરવાનો દાવો કર્યો હતો. અહેવાલમાં ઉમેરવામાં આવ્યું છે કે સૂચિત ફૂડ પ્રોસેસિંગ યુનિટની જગ્યા પર બિલબોર્ડ સિવાય પ્રગતિના કોઈ ચિહ્નો નથી.
ટીંગો ગ્રુપના શેર લગભગ 50% ઘટ્યા
હિંડનબર્ગ અહેવાલ પ્રકાશિત થયા બાદ મંગળવારે ટીંગો શેર $2.55 થી $1.32 સુધી ઘટી ગયા હતા. એટલે કે એક જ દિવસમાં તેના શેરમાં 48.24%નો ઘટાડો થયો છે. રિપોર્ટ આવ્યા બાદ ટીંગો ગ્રુપનું માર્કેટ કેપ ઘટીને $400 મિલિયન એટલે કે લગભગ 3,300 કરોડ રૂપિયા થઈ ગયું છે.
ટીંગો ગ્રુપે અહેવાલને ભ્રામક ગણાવ્યો હતો
ટીંગો ગ્રૂપે હિન્ડેનબર્ગના દાવાઓને નકારી કાઢ્યા હતા અને કહ્યું હતું કે રિપોર્ટમાં અનેક તથ્યપૂર્ણ રીતે ખોટા અને ભ્રામક નિવેદનો છે. વિશ્વભરના વિવિધ બજારોમાં ટીંગો ગ્રૂપ દ્વારા કરવામાં આવી રહેલા સકારાત્મક કાર્યોને નબળો પાડવાનો આ ઇરાદાપૂર્વકનો પ્રયાસ હોવાનું જણાય છે.
હિન્ડેનબર્ગ સંશોધન અહેવાલ તેમના પોતાના અભિપ્રાય રજૂ કરે છે. તે ટૂંકા વેચાણથી નફો કરવા માટે રચાયેલ છે. કંપની પુષ્ટિ કરી શકે છે કે હિન્ડેનબર્ગ રિસર્ચે તેના આરોપોને ચકાસવા માટે કંપની સુધી પહોંચવાનો પ્રયાસ કર્યો નથી.
ટીંગો આ વર્ષે હિંડનબર્ગનું ચોથું લક્ષ્ય છે
ટીંગો આ વર્ષે યુએસ સ્થિત શોર્ટ-સેલર હિન્ડેનબર્ગનું ચોથું લક્ષ્ય છે. હિંડનબર્ગે અગાઉ અદાણી ગ્રૂપ, જેક ડોર્સીની બ્લોક ઇન્ક અને કાર્લ આઇકાનની ફ્લેગશિપ ફર્મ આઇકાન એન્ટરપ્રાઇઝિસને નિશાન બનાવી છે. નાથન એન્ડરસન હિંડનબર્ગનું સંચાલન કરે છે.