એડટેક કંપની બાયજુના રોકાણકારોએ કંપનીના સ્થાપક-સીઈઓ રવિન્દ્રન બાયજુ, તેમની પત્ની દિવ્યા ગોકુલનાથ અને ભાઈ રિજુ રવિન્દ્રનને બોર્ડમાંથી હટાવી દીધા છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, શુક્રવારે (23 ફેબ્રુઆરી)ના રોજ અસાધારણ સામાન્ય સભા (EGM)માં આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.
મનીકંટ્રોલના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, પ્રોસસ, જનરલ એટલાન્ટિક અને પીક XV જેવા ઘણા બ્લુ ચિપ રોકાણકારોએ EGMમાં રવિન્દ્રન અને તેમના પરિવારને હટાવવા માટે મત આપ્યો હતો.
રવિન્દ્રન અને તેમના પરિવારે EGM અને મતદાનને ગેરકાયદેસર ગણાવ્યું હતું.
લગભગ 60% શેરહોલ્ડિંગ ધરાવતા રોકાણકારોએ કંપનીમાં નેતૃત્વ અને શાસનમાં ફેરફાર માટેની દરખાસ્તો પસાર કરવાની તરફેણમાં મત આપ્યો હતો. રવીન્દ્રન અને તેમના પરિવારે EGM અને મતદાનને ગેરકાયદેસર ગણાવ્યું હતું. રવિન્દ્રન અને તેમનો પરિવાર પણ આ મીટિંગમાં હાજર રહ્યો ન હતો.
રવિન્દ્રન અને તેનો પરિવાર કંપનીમાં લગભગ 26% હિસ્સો ધરાવે છે.
રવિન્દ્રનના નેતૃત્વ હેઠળના મેનેજમેન્ટની ગેરવહીવટ અને નિષ્ફળતાને કારણે રોકાણકારોએ આ નિર્ણય લીધો છે. EGM બોલાવનાર શેરધારકો બાયજુમાં કુલ 30%થી વધુ હિસ્સો ધરાવે છે. રવિન્દ્રન અને તેમનો પરિવાર કંપનીમાં લગભગ 26% હિસ્સો ધરાવે છે.
EGMમાં રોકાણકારોએ નેતૃત્વમાં સુધારો કરવા, બોર્ડની પુનઃરચના કરવા અને ગવર્નન્સના ઉલ્લંઘનની ફોરેન્સિક તપાસ શરૂ કરવાના ઠરાવો પણ પસાર કર્યા હતા.
નાણાકીય ગેરવહીવટને કારણે વર્તમાન બોર્ડ દૂર કરવામાં આવ્યું
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, રોકાણકારોએ નાણાકીય ગેરવહીવટ, કંપનીના કાનૂની અધિકારોને લાગુ કરવામાં મેનેજમેન્ટની નિષ્ફળતાને કારણે મૂલ્યમાં ઘટાડો અને સામગ્રીની માહિતી છુપાવવાને કારણે વર્તમાન બોર્ડની હકાલપટ્ટી કરી છે.
EGM લગભગ 4 કલાક સુધી ચાલી હતી અને ઠરાવો પર મતદાન બાદ સમાપ્ત થઈ હતી. જો કે, શુક્રવારના મતદાનના પરિણામો 13 માર્ચ સુધી લાગુ કરવામાં આવશે નહીં. તે દિવસે કર્ણાટક હાઈકોર્ટ કેટલાક રોકાણકારોના પગલાને પડકારતી રવિન્દ્રનની અરજી પર સુનાવણી કરશે.
21 ફેબ્રુઆરીએ હાઈકોર્ટે બાયજુના શેરધારકો દ્વારા બોલાવવામાં આવેલી EGM પર સ્ટે આપવાનો ઈન્કાર કરી દીધો હતો. નિવેદનમાં, રોકાણકારોએ એમ પણ કહ્યું કે તેઓ કર્ણાટક હાઈકોર્ટમાં તેમનો કેસ રજૂ કરવાની યોજના બનાવી રહ્યા છે.
બાયજુસના રોકાણકારોએ NCLTમાં મેનેજમેન્ટ સામે કેસ દાખલ કર્યો હતો
અગાઉ, બાયજુના 4 રોકાણકારોના જૂથે નેશનલ કંપની લો ટ્રિબ્યુનલ (NCLT) ની બેંગલુરુ બેંચમાં કંપનીના મેનેજમેન્ટ સામે પજવણી અને ગેરવહીવટનો કેસ નોંધાવ્યો હતો. રોકાણકારોએ NCLTને તેના સ્થાપક અને CEO બાયજુ રવિન્દ્રન સહિત કંપની ચલાવતા લોકોને ગેરલાયક ઠેરવવા અને નવા બોર્ડની નિમણૂક કરવા જણાવ્યું હતું.
આ સાથે કંપનીનું ફોરેન્સિક ઓડિટ કરાવવા અને રાઈટ્સ ઈશ્યુને રદબાતલ જાહેર કરવાની માગ કરવામાં આવી છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, મીટિંગ આયોજકોને અધિકૃત સહભાગીઓને ઓળખવામાં 2 કલાકનો સમય લાગ્યો. બાયજુના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સામાન્ય સભા (EGM)માં ટેકનિકલ સમસ્યાઓ હતી, જે સવારે 9 વાગ્યે શરૂ થઈ હતી અને લગભગ ચાર કલાક સુધી ચાલી હતી.
બાયજુસે કહ્યું- અમારી પાસે કોઈ માહિતી નથી
બાયજુના પ્રવક્તાએ કહ્યું કે અમારી પાસે NCLTમાં આવી કોઈ અરજી અંગે કોઈ માહિતી નથી. કંપની અફવાઓ પર ટિપ્પણી કરતી નથી. જો આવી કોઈ અરજી દાખલ કરવામાં આવી હોય, તો તેનો કાયદા અને યોગ્ય પ્રક્રિયા મુજબ જવાબ આપવામાં આવશે.
EDએ બાયજુ રવિન્દ્રન સામે લુકઆઉટ સર્ક્યુલરની માગ કરી છે
તાજેતરમાં, એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) એ બ્યુરો ઓફ ઈમિગ્રેશન (BOI) ને એડટેક ફર્મ બાયજુના સ્થાપક અને સીઈઓ બાયજુ રવિન્દ્રન સામે લુક આઉટ નોટિસ જારી કરવા જણાવ્યું છે. આ દ્વારા તપાસ એજન્સી એ સુનિશ્ચિત કરવા માગે છે કે બાયજુ રવિન્દ્રન દેશ છોડીને ના જાય. ઈકોનોમિક્સ ટાઈમ્સે તેના એક રિપોર્ટમાં આ અંગે માહિતી આપી છે.
ED ફોરેન એક્સચેન્જ મેનેજમેન્ટ એક્ટ હેઠળ બાયજુસની તપાસ કરી રહી છે
ED ફોરેન એક્સચેન્જ મેનેજમેન્ટ એક્ટ (ફેમા)ના ઉલ્લંઘન હેઠળ પણ બાયજુની તપાસ કરી રહી છે. આના સંદર્ભે, 3 મહિના પહેલા એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટે બાયજુ રવિન્દ્રન અને થિંક એન્ડ લર્ન પ્રાઇવેટ લિમિટેડને 9,000 કરોડ રૂપિયાની નોટિસ પણ મોકલી હતી.
ED અનુસાર, બાયજુએ જણાવ્યું હતું કે તેણે ભારતની બહાર રોકાણ કર્યું છે જે કથિત રીતે FEMA 1999ની જોગવાઈઓનું ઉલ્લંઘન છે. આનાથી ભારત સરકારને આવકનું નુકસાન થયું, જેણે 1999ની જોગવાઈઓનું ઉલ્લંઘન કર્યું.
બાયજુસની ખોટ 2022માં વધીને રૂ. 8,245 કરોડ થઈ છે
એડ-ટેક કંપની બાયજુને નાણાકીય વર્ષ 2022માં ₹8,245 કરોડનું નુકસાન થયું છે. નાણાકીય વર્ષ 2021માં ખોટ રૂ. 4,564 કરોડ હતી. એટલે કે કંપનીની ખોટ લગભગ બમણી થઈ ગઈ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન કંપનીની કુલ આવક ₹5,298 કરોડ હતી. 2021માં આવક રૂ. 2,428 કરોડ હતી. એટલે કે આવકમાં 118%નો ઉછાળો આવ્યો છે.
બાયજુની પેરેન્ટ કંપની થિંક એન્ડ લર્નએ રજિસ્ટ્રાર ઑફ કંપનીઝ પાસે તેનો ઓડિટેડ નાણાકીય અહેવાલ દાખલ કર્યો છે. લગભગ અડધી ખોટ (આશરે રૂ. 3,800 કરોડ) વ્હાઇટહેટ જુનિયર અને ઓસ્મો જેવી કંપનીઓને કારણે છે. કંપની દ્વારા કરવામાં આવેલા આ બે મોટા એક્વિઝિશન છે.
ભૂતકાળમાં બાયજુ સાથે બનેલી 3 મોટી બાબતો
- ભારતીય ક્રિકેટ કંટ્રોલ બોર્ડે બાયજુ સામે નાદારીની કાર્યવાહી શરૂ કરી. બાયજુ પર ₹158 કરોડની ચુકવણીમાં ડિફોલ્ટ કરવાનો આરોપ છે.
- EDએ રૂ. 9,000 કરોડથી વધુના FEMA ઉલ્લંઘન કેસમાં નોટિસ મોકલી છે. FEMAની રચના 1999માં વિદેશી ચલણના પ્રવાહ અંગે કરવામાં આવી હતી.
- મિલકત માલિકે ભાડું ન ચૂકવવા બદલ ગુરુગ્રામ ઓફિસના કર્મચારીઓને બહાર કાઢી મૂક્યા. તેમના લેપટોપ જપ્ત કરવામાં આવ્યા હતા.