મહાશિવરાત્રિ 8મી માર્ચે છે. આ દિવસે શિવની પૂજા કરવાથી ભક્તોની તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થઈ શકે છે. જો તમે શિવરાત્રિ પર યોગ્ય પૂજા કરી શકતા નથી, તો તમે માત્ર પાણી અને દૂધ ચઢાવીને સામાન્ય પૂજા કરી શકો છો. શિવલિંગના જલાભિષેકનું મહત્ત્વ ઘણું વધારે છે. ખાસ કરીને ભગવાન શિવને પાણી, દૂધ, દહીં, ઘી જેવી ઠંડી વસ્તુઓ અર્પણ કરવાની પરંપરા છે.
ઉજ્જૈનના જ્યોતિષ પં. મનીષ શર્માના જણાવ્યા અનુસાર, અભિષેક કરવાનો અર્થ છે શિવલિંગ પર જળ ચઢાવવું. રુદ્ર પણ ભગવાન શિવનું એક નામ છે, તેથી જલાભિષેકને રુદ્રાભિષેક પણ કહેવામાં આવે છે. જાણો શિવલિંગ પર પાણી અને દૂધ કેમ ચઢાવવામાં આવે છે?
પ્રાચીન સમયમાં, દેવતાઓ અને દાનવોએ મળીને સમુદ્ર મંથન કર્યું હતું. સાગર મંથનમાં કૌસ્તુભ મણિ, કલ્પવૃક્ષ, ઐરાવત હાથી, ઈચ્છાશ્રેવ ઘોડો, મહાલક્ષ્મી, ધન્વંતરી, અમૃત કલશ જેવા 14 રત્નો નીકળ્યા, પરંતુ બધા રત્નો પહેલાં હલાહલ નામનું ઝેર નીકળ્યું.
હલાહલ ઝેરના કારણે વિશ્વના તમામ જીવોના જીવ જોખમમાં હતા. ભગવાન શિવે તમામ જીવોને બચાવવા માટે આ ઝેર પીધું હતું. ભગવાન શિવે ઝેરને ગળામાં ઉતરવા ન દીધું, તેમના ગળામાં ઝેર હોવાને કારણે ભગવાન શિવનું ગળું વાદળી થઈ ગયું. વાદળી ગળાને કારણે ભગવાનનું એક નામ નીલકંઠ બન્યું.
ઝેરના કારણે ભગવાન શિવના શરીરમાં બળતરાની લાગણી હતી.આ બળતરાને શાંત કરવા માટે, ભગવાન શિવને ઠંડુ પાણી અર્પણ કરવામાં આવ્યું હતું. ભગવાન શિવને શીતળતા પ્રદાન કરવા માટે શિવલિંગ પર પાણી, દૂધ, દહીં, ઘી જેવી ઠંડકવાળી વસ્તુઓ ચઢાવવાની પરંપરા શરૂ થઈ. શીતળતા માટે જ ભગવાન શિવે ચંદ્રને મસ્તક પર ધારણ કર્યો છે.
પાણી અને દૂધ ચઢાવતી વખતે આ વાતોનું ધ્યાન રાખો
ધ્યાન રાખો કે સોના, ચાંદી, પિત્તળ અથવા તાંબાના બનેલા વાસણમાં શિવલિંગને જળ અર્પણ કરવું જોઈએ. જો તમે દૂધ માટે ચાંદીના વાસણોનો ઉપયોગ કરો તો સારું રહેશે. જો તમારી પાસે ચાંદીનો વાસણ નથી, તો તમે માટીના વાસણમાંથી પાણી અને દૂધ અર્પણ કરી શકો છો. સ્ટીલ, એલ્યુમિનિયમ કે લોખંડના વાસણોનો ઉપયોગ ટાળવો જોઈએ. આ ધાતુઓને પૂજા માટે શુભ માનવામાં આવતી નથી.
વાસણમાં પાણી અને દૂધ ભરીને શિવલિંગ પર પાતળી ધારા ચઢાવો. જળ અને દૂધ અર્પણ કરતી વખતે ઓમ નમઃ શિવાય મંત્રનો જાપ કરતા રહેવું જોઈએ.
આ રીતે તમે ભગવાન શિવની સરળ પૂજા કરી શકો છો
- મહાશિવરાત્રી પર સૌ પ્રથમ ગણેશજીની પૂજા કરો.
- ગણેશ પૂજા પછી તાંબા, ચાંદી અથવા સોનાના વાસણમાંથી શિવલિંગને જળ ચઢાવો.
- જળ અર્પણ કરતી વખતે ભગવાન શિવના મંત્રોનો જાપ કરો. શિવલિંગ પર પાણીની સાથે દૂધ, દહીં અને મધ પણ ચઢાવો.
- અભિષેક કર્યા પછી શિવલિંગ પર બિલ્વના પાન, ધતુરા, દતિકા ફૂલ વગેરે વસ્તુઓ ચઢાવો. મીઠાઈઓ અર્પણ કરો.
- અગરબત્તી પ્રગટાવીને આરતી કરો. ભગવાનના મંત્રોનો જાપ કરો. શિવ મંત્ર ઓમ નમઃ શિવાય મંત્રનો જાપ કરી શકાય.