રશિયા ચંદ્ર પર ન્યૂક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ બનાવવાની યોજના પર કામ કરી રહ્યું છે. આ પાવર પ્લાન્ટ રશિયા અને ચીનની ભાગીદારીનો ભાગ છે જેના હેઠળ આ બંને દેશ ચાંદ પર બેઝ બનાવવાનું પ્લાનિંગ કરી રહ્યા છે. તેની મદદથી ચાંદ પર બનનાર બેઝની ઊર્જા જરૂરિયાતને પૂરી કરવામાં આવશે.
રશિયા અને ચીનની સાથે હવે ભારત પણ આ પ્લાન્ટના આયોજનમાં ભાગ લેવા માગે છે. રશિયન સમાચાર એજન્સી TASS એ રશિયાના સ્ટેટ ન્યુક્લિયર એનર્જી કોર્પોરેશન, રોસાટોમના વડા એલેક્સી લિખાશેવને ટાંકીને આ માહિતી આપી છે.
રશિયન શહેર વ્લાદિવોસ્તોકમાં આયોજિત ઈસ્ટર્ન ઈકોનોમિક ફોરમમાં લિખાશેવે કહ્યું કે આ પ્રોજેક્ટ બહુરાષ્ટ્રીય છે. અમારા ભાગીદાર દેશો ચીન અને ભારત પણ આ પ્રોજેક્ટમાં રસ લઈ રહ્યા છે.
અગાઉ માર્ચમાં રશિયન સ્પેસ એજન્સી રોસકોસમોસના સીઈઓ યુરી બોરીસોવે કહ્યું હતું કે 2033-35માં રશિયા અને ચીન સંયુક્ત રીતે ચંદ્રની સપાટી પર પરમાણુ પાવર પ્લાન્ટ સ્થાપશે. બોરીસોવે કહ્યું હતું કે પાવર પ્લાન્ટને ચંદ્રની સપાટી પર લઈ જવા માટે રશિયા પરમાણુ શક્તિથી ચાલતું રોકેટ બનાવશે. તે એક કાર્ગો રોકેટ હશે અને સંપૂર્ણપણે ઓટોમેટિક હશે. તેને ચલાવવા માટે માણસોની જરૂર નહીં પડે, માનવીએ માત્ર લોન્ચિંગ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું પડશે.
રોસાટોમના આ પ્રોજેક્ટનો ઉદ્દેશ્ય ચંદ્ર પર એક નાનો ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ બનાવવાનો છે. તેની મદદથી 0.5 મેગાવોટ વીજળી ઉત્પન્ન કરવામાં આવશે. તેનાથી ચંદ્ર પર બનાવવામાં આવી રહેલા આધારને ચલાવવામાં મદદ મળશે.
ભારતની સ્પેસ એજન્સી ISRO 2040 સુધીમાં ચંદ્રની સપાટી પર મનુષ્યને મોકલવાની યોજના પર કામ કરી રહી છે. ઈકોનોમિક ટાઈમ્સ અનુસાર, જો ભારત ચંદ્ર પર ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ બનાવવા માટે રશિયા સાથે કામ કરશે તો તેને તેના મૂન મિશનમાં પણ મદદ મળશે. આ સિવાય ભારત 2035 સુધીમાં અંતરિક્ષમાં પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન બનાવવા માંગે છે. તેમજ ભારત ગગનયાન મિશન પર કામ કરી રહ્યું છે. ગગનયાન ભારતનું પ્રથમ માનવ અવકાશ ઉડાન મિશન છે જેના હેઠળ ચાર અવકાશયાત્રીઓ અવકાશમાં જશે.
આ મિશન 2025 સુધીમાં લોન્ચ થઈ શકે છે. ગગનયાનનું 3 દિવસનું મિશન હશે, જે અંતર્ગત અવકાશયાત્રીઓની એક ટીમ પૃથ્વીની 400 કિમી ઉપરની ભ્રમણકક્ષામાં મોકલવામાં આવશે. આ પછી ક્રૂ મોડ્યુલને દરિયામાં સુરક્ષિત રીતે ઉતારવામાં આવશે. જો ભારત તેના મિશનમાં સફળ થશે તો તે આવું કરનાર ચોથો દેશ બની જશે. આ પહેલા અમેરિકા, ચીન અને રશિયા આવું કરી ચુક્યા છે.