દિવાળી પહેલા દિલ્હીમાં વાયુ પ્રદૂષણને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે, દિલ્હી પ્રદૂષણ નિયંત્રણ સમિતિ (DPCC) એ 1 જાન્યુઆરી, 2025 સુધી ફટાકડા પર પ્રતિબંધ લગાવ્યો છે.
સરકારના આદેશ અનુસાર ફટાકડા બનાવવા, સંગ્રહ કરવા, વેચવા અને ફોડવા પર પ્રતિબંધ છે. એટલું જ નહીં, ફટાકડાની ઓનલાઈન ડિલિવરી પર પણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. આમાં ગ્રીન ફટાકડાનો પણ સમાવેશ થાય છે.
આ પ્રતિબંધને કડક રીતે લાગુ કરવાની જવાબદારી દિલ્હી પોલીસને સોંપવામાં આવી છે. દિલ્હી પોલીસ દરરોજ તેનો રિપોર્ટ DPCCને આપશે.
જોકે, દિલ્હી ભાજપે ફટાકડા પર પ્રતિબંધ પાછળના તર્ક પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા. સાથે જ આમ આદમી પાર્ટીની સરકાર પર કોઈપણ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા રજૂ કર્યા વિના તેનો અમલ કરવાનો આરોપ લગાવ્યો હતો.
આ તરફ પંજાબ સરકારે કહ્યું છે કે દિવાળી, ગુરુપૂર્વ, ક્રિસમસ અને નવા વર્ષની ઉજવણી દરમિયાન માત્ર ગ્રીન ફટાકડા ફોડવાની મંજુરી આપવામાં આવશે. ગ્રીન ફટાકડા, જે બેરિયમ ક્ષાર અથવા એન્ટિમની, લિથિયમ, પારો, આર્સેનિક, સીસું અથવા સ્ટ્રોન્ટિયમ ક્રોમેટના સંયોજનોથી મુક્ત છે. ફક્ત તેના ઉપયોગની મંજૂરી છે.
દિલ્હી ભાજપના પ્રવક્તા પ્રવીણ કપૂરે દાવો કર્યો – દિલ્હી સરકારે ફટાકડાને પ્રાથમિક પ્રદૂષક તરીકે ઓળખતો કોઈ રિપોર્ટ તૈયાર કર્યો નથી. AAP સરકારે અગાઉ સુરક્ષિત વિકલ્પ તરીકે ગ્રીન ફટાકડાના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું, પરંતુ ત્યારથી તે પહેલથી દૂર થઈ ગઈ છે.
કપૂરે કહ્યું કે, દિલ્હી સરકારે હજુ સુધી એવો કોઈ વૈજ્ઞાનિક રિપોર્ટ રજૂ કર્યો નથી જે સાબિત કરે કે દિવાળીની રાત્રે ફોડવામાં આવતા ફટાકડા શિયાળામાં પ્રદૂષણનું કારણ છે.
સોમવારે દિલ્હીનો એર ક્વોલિટી ઇન્ડેક્સ 200ને પાર કરી ગયા બાદ દિલ્હી NCRમાં GRAP-1 લાગુ કરવામાં આવ્યો છે. હોટલ અને રેસ્ટોરન્ટમાં કોલસા અને લાકડાના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. પંચે એજન્સીઓને જૂના પેટ્રોલ અને ડીઝલ વાહનો (BS-III પેટ્રોલ અને BS-IV ડીઝલ)ના પર કડક દેખરેખ રાખવાનો આદેશ આપ્યો છે.
કમિશને એજન્સીઓને રસ્તા બનાવવા, નવીનીકરણ પ્રોજેક્ટ્સ અને જાળવણી પ્રવૃત્તિઓમાં એન્ટિ-સ્મોગ ગન, પાણીનો છંટકાવ અને ડસ્ટ રિપીલેંટ ટેકનીકનો ઉપયોગ વધારવા માટે પણ કહ્યું છે.
દિવાળી દરમિયાન ફટાકડાના વેચાણ માટે સોમવારે છત્તીસગઢ પ્રશાસન દ્વારા નવી ગાઈડલાઈન જાહેર કરવામાં આવી છે. 125 ડેસિબલથી વધુ અવાજવાળા ફટાકડાના વેચાણ પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ રહેશે. કાયમી ફટાકડાની દુકાનોમાં એક સમયે 400 કિલોથી વધુ ફટાકડા ન રાખી શકાય અને હંગામી ફટાકડાની દુકાનોમાં 100 કિલોથી વધુ નહીં રાખી શકાય.