જેઠ માસની શરૂઆત થઇ ચુકી છે. આ મહિનામાં ખૂબ ગરમી હોય છે, તેથી જેઠ મહિનામાં વટ સાવિત્રી વ્રત, ગંગા દશેરા, નિર્જળા એકાદશી જેવા ઉપવાસ અને તહેવારો ઉજવવામાં આવે છે, જેનાથી આપણને પાણીનું મૂલ્ય સમજાય છે. ગરમીના કારણે અનેક જગ્યાએ પાણીની તંગી છે. આવી સ્થિતિમાં આપણે પાણીનો બગાડ ન કરવો જોઈએ. જાણો જેઠ મહિના સાથે જોડાયેલી પરંપરાઓ…
નિર્જળા એકાદશી (17 જૂન)ના સમયે ગરમી ખૂબ વધારે હોય છે. આવા સમયે આખો દિવસ ભૂખ્યા અને તરસ્યા રહીને પૂજા કરવામાં આવે છે. તેથી આ વ્રતને તપસ્યા સમાન માનવામાં આવે છે. આ વ્રત આપણને પાણીના દરેક ટીપાનું મૂલ્ય સમજે છે.
- જેઠ માસમાં દરરોજ વહેલી સવારે સૂર્યોદય થાય છે. આ મહિનામાં સૂર્યોદય પહેલાં જાગીને ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવું જોઈએ. અર્ઘ્ય ચઢાવવા માટે તાંબાના વાસણનો ઉપયોગ કરો. ઓમ સૂર્યાય નમ: મંત્રનો જાપ કરતી વખતે સૂર્યને જળ અર્પિત કરો.
- ઘરના મંદિરમાં પૂજા કરો અને પૂજા દરમિયાન તમારા પ્રમુખ દેવતાના મંત્રોનો જાપ કરો. જેમ કે ભગવાન શિવ માટે ઓમ નમઃ શિવાય, ભગવાન વિષ્ણુ માટે ઓમ નમો ભગવતે વાસુદેવાય, ભગવાન કૃષ્ણ માટે ક્રિમ કૃષ્ણાય નમઃ, ભગવાન રામ માટે રા રામાય નમઃ, ભગવાન હનુમાન માટે ભગવાન રામદૂતાય નમઃ, માતા દેવી માટે તમે નમઃ મંત્રનો જાપ કરી શકો છો.
- દેવી-દેવતાઓની પૂજામાં ઠંડા પાણીનો ઉપયોગ કરો. ખાસ કરીને શિવલિંગ પર ઠંડુ જળ અર્પણ કરવું જોઈએ.
- મંત્રનો જાપ કર્યા પછી ઘરના મંદિરમાં થોડો સમય ધ્યાન કરવું જોઈએ. બંને આંખો બંધ કરો. આ સમયગાળા દરમિયાન, શ્વાસની ગતિ સામાન્ય રાખો. જો તમે ઇચ્છો તો ધ્યાન કરતી વખતે તમે મંત્રોનો જાપ પણ કરી શકો છો. ધ્યાન કરતી વખતે, તમારા મનને અહીં અને ત્યાં વિચારોમાં ભટકવા ન દો, તમારા મનને એકાગ્ર રાખો. ધ્યાન કરવાથી ચિંતા દૂર થાય છે. નકારાત્મક વિચારો ખતમ થઈ જાય છે અને કામ કરતી વખતે અહીં-ત્યાં ભટકતા મનની સમસ્યા દૂર થઈ જાય છે.
- જેઠ મહિનામાં દાન કરવાનું, ખાસ કરીને પાણીનું દાન કરવાનું મહત્ત્વ ઘણું વધારે છે. તમે મંદિર અથવા અન્ય કોઈ સાર્વજનિક સ્થળે પરબ સ્થાપિત કરી શકો છો, પરબ અથવા પૈસા દાન કરી શકો છો.
- પૈસા, અનાજ, ચપ્પલ, કપડાં અને છત્રી જરૂરિયાતમંદ લોકોને દાનમાં આપવા જોઈએ. ગાયના આશ્રયમાં ગાયોની સંભાળ માટે પૈસા દાન કરો. ગાયોને લીલું ઘાસ ખવડાવો.
- ગરમીના કારણે પશુ-પક્ષીઓને ખોરાક અને પાણી સહેલાઈથી મળતું નથી. આવી સ્થિતિમાં આપણે આપણા ઘરની આસપાસ પશુ-પક્ષીઓ માટે પાણી અને ખોરાકની વ્યવસ્થા કરવી જોઈએ. જેઠ માસમાં આ જીવોની સેવા કરવાથી અખૂટ પુણ્ય મળે છે. અક્ષય પુણ્ય એટલે એવો ગુણ જેની અસર જીવનભર રહે.
- ઉનાળાના દિવસોમાં, ચોક્કસ કોઈ તીર્થસ્થળની મુલાકાત લો જ્યાં તમે ગરમીથી રાહત મેળવી શકો. આ દિવસો દરમિયાન, તમે ઉત્તરાખંડના ચાર ધામ, કેદારનાથ, બદ્રીનાથ, ગંગોત્રી અને યમનોત્રીની મુલાકાત લઈ શકો છો. હરિદ્વાર, ઋષિકેશ જઈ શકો છો. આવી તીર્થયાત્રા ગરમીથી રાહત આપે છે અને મનને શાંત કરે છે. સારા કાર્યોથી લાભ મળે છે. ઊર્જા મેળવો. સકારાત્મકતા વધે છે અને નવી વસ્તુઓ શીખવા અને સમજવામાં આવે છે.
- ઘરની આસપાસના વૃક્ષો અને છોડને પાણી આપવાનું ધ્યાન રાખો. જો તમે ઉનાળામાં વૃક્ષો અને છોડને પાણી આપો છો, તો તે સુકાઈ જવાથી બચી જશે અને લીલા રહેશે.