ભારે ઉદ્યોગ મંત્રાલય (MHI) એ મંગળવારે (19 નવેમ્બર) ફરીથી PM ઇ-ડ્રાઇવ યોજના હેઠળ ઇલેક્ટ્રિક થ્રી-વ્હીલર પર સબસિડી આપવાનું શરૂ કર્યું છે. આ યોજના હેઠળ, ઇલેક્ટ્રિક થ્રી-વ્હીલર ખરીદવા પર સરકાર દ્વારા 50,000 રૂપિયાની સબસિડી આપવામાં આવે છે.
આ નાણાકીય વર્ષ (FY2025) માટે યોજના હેઠળ ઇલેક્ટ્રિક થ્રી વ્હીલર પર આપવામાં આવતી સબસિડીનો લક્ષ્યાંક પૂરો થયો હતો. તેથી, કેન્દ્ર સરકારે નાણાકીય વર્ષ 2025 માટે સબસિડી આપવાનું બંધ કરી દીધું હતું. MHI એ હવે ઈલેક્ટ્રિક થ્રી વ્હીલર માટે યોજનાના સમગ્ર બજેટ કરતાં વધુ રકમ મંજૂર કરી છે.
FY2025માં E-3W સબસિડી આપવા માટે વપરાતી વધારાની રકમ આગામી વર્ષના બજેટમાંથી એડજસ્ટ કરવામાં આવશે. ઉદ્યોગ અધિકારીઓએ ચિંતા વ્યક્ત કરી છે કે નાણાકીય વર્ષ 2026 નું ભંડોળ પણ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ક્વાર્ટર સુધીમાં ખતમ થઈ જશે.
જો કે કેટલા વાહનો પર સબસીડીની રકમ આપવામાં આવશે તેનો ખુલાસો કરવામાં આવ્યો નથી. મંત્રાલયે ઈલેક્ટ્રીક વાહનો પર નેશનલ કોન્ફરન્સ બાદ આ જાણકારી આપી. જેમાં પીએમના સલાહકાર તરુણ કપૂર અને ફિક્કીના પ્રમુખ અનીશ શાહ વગેરે હાજર રહ્યા હતા.
કેન્દ્રીય કેબિનેટે ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના વેચાણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ગયા મહિને જ આ યોજના શરૂ કરી હતી. જેમાં બેટરીથી ચાલતા ટુ-વ્હીલર્સ, એમ્બ્યુલન્સ, ટ્રક અને થ્રી-વ્હીલર માટે 10,900 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચ સાથે પીએમ ઈ-ડ્રાઈવ સ્કીમને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
તે 1 ઓક્ટોબર 2024 થી 31 માર્ચ 2026 સુધી લાગુ રહેશે. નવી યોજના હેઠળ ઇલેક્ટ્રિક ટુ-વ્હીલર પર 10,000 રૂપિયા સુધીની સબસિડી આપવામાં આવી રહી છે. પીએમ ઈ-ડ્રાઈવ હેઠળ 88,500 સાઈટ પર ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ચાર્જ કરવા માટે 100% સપોર્ટ આપવામાં આવશે.
કેન્દ્રીય મંત્રી કુમારસ્વામીએ કહ્યું કે ઇલેક્ટ્રિક બસો માટે સબસિડીની રકમ નક્કી કરવામાં આવી નથી. તેમણે કહ્યું કે યોજનાના અંત સુધીમાં ટુ-વ્હીલર સેગમેન્ટમાં 10% EV અને થ્રી-વ્હીલર સેગમેન્ટમાં 15% EV પેનિટ્રેશન હાંસલ કરવાનો લક્ષ્યાંક છે.
કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે પીએમ ઇ-ડ્રાઇવ યોજનામાં ઇલેક્ટ્રિક કાર અને હાઇબ્રિડ વાહનોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો નથી. ઈલેક્ટ્રિક કાર પર પહેલાથી જ 5%ના નીચા GST સ્લેબ પર ટેક્સ લાગે છે. આ સિવાય ઓટો PLI સ્કીમ હેઠળ પણ લાભો ઉપલબ્ધ છે.
આ યોજના હેઠળ, ભારે ઉદ્યોગ મંત્રાલય ઈવી ખરીદદારો માટે ઈ-વાઉચર્સ ઓફર કરશે. વાહન ખરીદતી વખતે સ્કીમ પોર્ટલ પર ખરીદદારો માટે આધાર પ્રમાણિત ઈ-વાઉચર્સ જનરેટ કરવામાં આવશે. આ વાઉચર સુનિશ્ચિત કરશે કે ડીલરશીપમાંથી ખરીદનારને સબસિડી આપવામાં કોઈ અનિયમિતતા નથી.
સરકારનું ધ્યાન ભારતમાં ઈલેક્ટ્રિક વાહનો માટે ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને મજબૂત કરવા પર છે. તેથી, યોજના હેઠળ, કુલ ખર્ચના 18% થી વધુ રકમ ચાર્જિંગ માટે અનામત રાખવામાં આવી છે. યોજના હેઠળ, ઇલેક્ટ્રિક 4-વ્હીલર માટે 22,100 ફાસ્ટ ચાર્જર, ઇ-બસ માટે 1,800 ફાસ્ટ ચાર્જર અને ઇલેક્ટ્રિક 2-વ્હીલર/3-વ્હીલર માટે 48,400 ફાસ્ટ ચાર્જર ઇન્સ્ટોલ કરવાની યોજના છે.
પીએમ ઇ-ડ્રાઇવ ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના ઝડપી દત્તક અને ઉત્પાદનના બીજા તબક્કાને અનુસરે છે, જે પાંચ વર્ષ સુધી ચાલ્યું હતું અને 31 માર્ચ, 2024ના રોજ સમાપ્ત થાય છે. તે સમયગાળા દરમિયાન, FAME-II યોજના હેઠળ કુલ રૂ. 11,500 કરોડના ખર્ચ સાથે 13,21,800 EVને સબસિડી આપવામાં આવી હતી.
આ યોજના પાછળથી રૂ. 500 કરોડની ઇલેક્ટ્રિક મોબિલિટી પ્રમોશન સ્કીમ (EMPS) 2024 દ્વારા બદલવામાં આવી હતી, જે ચાર મહિના માટે માન્ય હતી અને 31 સપ્ટેમ્બર, 2024 સુધી લંબાવવામાં આવી હતી.
