રાજસ્થાનમાં પ્રથમ વખત ચોમાસા પહેલા પૂરની સ્થિતિ સર્જાઈ છે. ચાર દિવસમાં ચક્રવાત બિપરજોયે ઘણા વિસ્તારોમાં એટલો વરસાદ કર્યો કે ચોમાસાની સિઝનનો ક્વોટા પૂરો થઈ ગયો. બાડમેર, પાલી, રાજસમંદ, ભીલવાડા, અજમેરના ઘણા વિસ્તારોમાં પૂર જેવી સ્થિતિ છે. છેલ્લા 24 કલાકમાં પાલીના મુથાણામાં 530 મીમી એટલે કે 21.3 ઈંચ વરસાદ નોંધાયો છે.
પાલીમાં પણ 12 ઈંચ વરસાદ નોંધાયો હતો. બુંદી, અજમેર, ભીલવાડાના સેંકડો ગામોમાં વીજળી ડુલ છે. રાજ્યમાં અત્યાર સુધીમાં 8 લોકોના મોત થયા છે. અજમેર અને જોધપુરમાં વરસાદનો 100 વર્ષનો રેકોર્ડ તૂટી ગયો છે. હવામાન વિભાગે મંગળવારે કોટા, બારન-સવાઈ મધેપુરમાં રેડ એલર્ટ જાહેર કર્યું છે.
અજમેરમાં 105 વર્ષનો અને જોધપુરમાં 12 વર્ષનો રેકોર્ડ તૂટ્યો
ચક્રવાતે અજમેરમાં વરસાદનો 105 વર્ષ જૂનો રેકોર્ડ તોડી નાખ્યો છે. અહીં 17 જૂન, 1917ના રોજ એક જ દિવસમાં 119.4 મીમી વરસાદ પડ્યો હતો, જે જૂનમાં અત્યાર સુધીમાં સૌથી વધુ વરસાદનો રેકોર્ડ હતો, જે ગઈકાલે તૂટી ગયો હતો. અજમેરમાં ગઈકાલે 24 કલાક દરમિયાન (18 જૂન સવારે 8:30 થી 19 જૂન સવારે 8:30 વાગ્યા સુધી) 131.8 મીમી વરસાદ નોંધાયો હતો.
અજમેરમાં વરસાદ અહીં અટક્યો ન હતો, ગઈકાલે પણ સવારે 8:30 થી સાંજે 6 વાગ્યા સુધીમાં 100 મીમી વરસાદ નોંધાયો છે. તેવી જ રીતે જોધપુરમાં પણ 12 વર્ષનો રેકોર્ડ તૂટી ગયો છે. 17 જૂને અહીં 91.3 મિમી પાણી પડ્યું હતું જ્યારે અગાઉ 28 જૂન 2016ના રોજ અહીં 74 મિમી જેટલો વરસાદ પડ્યો હતો.
ચોમાસાનો 24% ક્વોટા પૂર્ણ
ચક્રવાતને કારણે રાજ્યમાં છેલ્લા 4 દિવસ (16 થી 19 જૂન) દરમિયાન સરેરાશ 100 મીમી વરસાદ નોંધાયો છે, જે ચોમાસાની સિઝનના સરેરાશ વરસાદના લગભગ 24% છે. રાજસ્થાનમાં ચોમાસાની ઋતુ (જૂનથી સપ્ટેમ્બર) દરમિયાન સરેરાશ 415 મીમી વરસાદ પડે છે. જૂનના પ્રારંભમાં સરેરાશ 50 મીમી વરસાદ પડે છે.
રાજસ્થાનના બે મોટા ડેમમાં પાણી આવ્યું
| ડેમ | પ્રથમ પાણીની સ્થિતિ | વરસાદ પછીની સ્થિતિ |
| બિસલપુર ડેમ | 312.78 RL મીટર | 313.04 RL મીટર |
| જવાઈ ડેમ | 8.76 RL મીટર | 9.19 RL મીટર |
| સરદાર સમંદ | 2.62 RL મીટર | 2.71 RL મીટર |
છેલ્લા 12 વર્ષમાં 20થી વધુ ચક્રવાત આવ્યા, પરંતુ બિપરજોયથી સૌથી વધુ અસર
અત્યાર સુધી અરબી સમુદ્રમાંથી આવેલા વાવાઝોડાઓમાં બિપરજોય સૌથી વધુ અસરકારક માનવામાં આવે છે. તે સતત 13 દિવસ સુધી સક્રિય રહ્યું. સૌથી વધુ વરસાદ પડ્યો. હવામાન કેન્દ્ર, નવી દિલ્હીના અહેવાલ મુજબ, વર્ષ 2011 થી 2023 સુધીમાં, અરબી સમુદ્રમાં 20 થી વધુ ચક્રવાત આવ્યા છે. આમાં સૌથી અસરગ્રસ્ત અને સૌથી લાંબુ સક્રિય ચક્રવાત બિપરજોય છે.
6 જૂનના રોજ આ ચક્રવાત અરબી સમુદ્રમાં ડિપ્રેશન તરીકે શરૂ થયું હતું, જે પાછળથી ડીપ ડિપ્રેશન, ચક્રવાત તોફાન, ખૂબ ગંભીર ચક્રવાત તોફાન, અત્યંત ગંભીર ચક્રવાત તોફાનમાં પરિવર્તિત થયું હતું. અગાઉ, ઓક્ટોબર 2018 માં ચક્રવાત “લુબાન” 10 દિવસ એક્ટિવ હતું અને ઓક્ટોબર-નવેમ્બર 2019 માં ચક્રવાત “ક્યાર” 10 દિવસ એક્ટિવ હતું.
