18 જુલાઈ, 2023 સુધીમાં, નાણાકીય વર્ષ 2022-23 (અસેસમેન્ટ યર 2023-24) માટે 3 કરોડથી વધુ આવકવેરા રિટર્ન (ITR) ફાઈલ કરવામાં આવ્યા છે. આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવાની છેલ્લી તારીખ 31 જુલાઈ, 2023 છે. જો તમે અત્યાર સુધી ITR ફાઈલ નથી કર્યું તો જલ્દી કરો.
ITR ફાઇલ કરતી વખતે તમારે ઘણી બાબતોનું ધ્યાન રાખવાની જરૂર છે. આમાંથી એક તમને મળેલી ભેટ વિશે સાચી માહિતી આપવી. ITR ફાઇલ કરતી વખતે દિવાળી, બર્થ ડે, એનિવર્સરી કે અન્ય કોઈ અવસર પર મળેલી ભેટ વિશે પણ માહિતી આપવાની હોય છે.
આવી સ્થિતિમાં, તમારે ITR ભરતી વખતે આને ધ્યાનમાં રાખવું પડશે. જો તમે આમ ન કરો તો તમને આવકવેરા વિભાગ તરફથી નોટિસ મળી શકે છે. ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ (CA) આનંદ જૈન (ઈન્દોર) તમને ગિફ્ટ પર લાગુ થતા ટેક્સ વિશે જણાવી રહ્યાં છે.
ગિફ્ટને ઈનકમ ફ્રોમ અધર સોર્સ ગણવામાં આવે છે
આવકવેરાના નિયમો હેઠળ, જો તમને એક વર્ષમાં 50,000 રૂપિયાથી વધુની ભેટ મળી હોય, તો તમારે તેના પર ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. ભેટ પર આવકવેરો કોઈપણ વ્યક્તિગત ભેટ પર લાગતો નથી, પરંતુ નાણાકીય વર્ષમાં પ્રાપ્ત થયેલી ભેટની કુલ સંખ્યા પર લાગે છે.
દિવાળી અથવા અન્ય કોઈ પ્રસંગે મળેલી ભેટને ઈનકમ ફ્રોમ અધર સોર્સ તરીકે ગણવામાં આવે છે. તે તમારી કુલ આવક (ગ્રોસ ઇન્કમ)માં ઉમેરવામાં આવે છે. એટલા માટે ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ફાઇલ કરતી વખતે આ માહિતી આપવી પડશે. આના પર તમારા ટેક્સ સ્લેબ પ્રમાણે ટેક્સ ચૂકવવો પડશે.
ગિફ્ટ પર ટેક્સ કેવી રીતે લાગે છે?
કરદાતા દ્વારા પ્રાપ્ત થયેલી ભેટ આવકવેરા અધિનિયમ, 1961ની કલમ 56(2)(x) હેઠળ કરને પાત્ર છે. કરપાત્ર ભેટોમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
- 50,000થી વધુનો ચેક અથવા રોકડ પ્રાપ્ત થાય.
- કોઈપણ સ્થાવર મિલકત જેવી કે જમીન, મકાન વગેરે, જેની સ્ટેમ્પ ડ્યુટી કિંમત રૂ. 50,000થી વધુ હોય.
- 50,000 રૂપિયાથી વધુની કિંમતની જ્વેલરી, શેર, પેઇન્ટિંગ્સ અથવા અન્ય મોંઘી વસ્તુઓ.
- 50,000થી વધુની સ્થાવર મિલકત સિવાયની કોઈપણ મિલકત.
સંબંધીઓ પાસેથી મળેલી ભેટ પર કોઈ ટેક્સ નથી
જો તમને તમારા પરિવારના સભ્યો તરફથી ભેટ મળે છે જેની સાથે તમે લોહીનો સંબંધ છે, તો તમારે તેના પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડશે નહીં. તમે તમારા પરિવારના સભ્યો પાસેથી કોઈપણ મૂલ્યની ભેટ લઈ શકો છો અથવા આપી શકો છો. તે કરપાત્ર નથી. આ મુક્તિ હેઠળ આવતી ભેટ નીચે મુજબ છે-
- પતિ કે પત્ની તરફથી ભેટ મળે.
- ભાઈ કે બહેન તરફથી ભેટ મળે.
- પતિ કે પત્નીના ભાઈ કે બહેન તરફથી મળેલી ભેટ.
- માતા-પિતાના ભાઈ કે બહેન તરફથી મળેલી ભેટ.
- વારસા અથવા વસિયત દ્વારા પ્રાપ્ત ભેટ અથવા મિલકત.
- પતિ અથવા પત્નીના તાત્કાલિક પૂર્વજ અથવા વંશજ તરફથી મળેલી ભેટ.
- હિંદુ અવિભાજિત પરિવારના કિસ્સામાં કોઈપણ સભ્ય તરફથી મળેલી ભેટ.
- પંચાયત, મ્યુનિસિપાલિટી, મ્યુનિસિપલ કમિટી અને ડિસ્ટ્રિક્ટ બોર્ડ, કેન્ટોનમેન્ટ બોર્ડ જેવી સ્થાનિક સત્તાધિકારીઓ પાસેથી ભેટ મળે છે.
- કલમ 12A અથવા 12AA હેઠળ નોંધાયેલ ચેરિટેબલ અથવા ધાર્મિક ટ્રસ્ટ તરફથી મળેલી ભેટ.
એમ્પ્લોયર તરફથી મળેલી ભેટ પર પણ ટેક્સ લાગુ થાય છે
તમારા એમ્પ્લોયર તરફથી તમને નાણાકીય વર્ષમાં રૂ. 5,000 સુધીની કોઈપણ ભેટ કરમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવે છે, પરંતુ જો ભેટની કિંમત રૂ. 5,000થી વધુ હોય, તો વધારાની રકમ તમારા પગારમાંથી આવક તરીકે ગણવામાં આવશે અને આવકવેરા માટે જવાબદાર રહેશે. .
લગ્ન ભેટ કરમુક્ત
તમારા લગ્નમાં તમને જે પણ ભેટ મળે છે તે સંપૂર્ણપણે કરમુક્ત છે. જો કે, તમારે ITR ફાઇલ કરતી વખતે આ ભેટો વિશે માહિતી આપવી પડશે. આ સિવાય તમારે લગ્નનો પુરાવો જેમકે મેરેજ કાર્ડ અને લગ્નના ફોટા આપવાના રહેશે.
