તુર્કીમાં રવિવારે યોજાયેલી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના પરિણામ આવી ગયા છે. લોકોએ કોઈપણ પક્ષને બહુમતી આપી નથી. કાશ્મીર મુદ્દે પાકિસ્તાનને સમર્થન આપતી રેસેપ તૈયપ એર્દોગનની AKPને 49.4% વોટ મળ્યા છે. બીજી તરફ, તુર્કીના ગાંધી કહેવાતા કમલ કેલિકડારોગ્લુની પાર્ટી સીએચપીને 45.0% મત મળ્યા છે. જ્યારે કોઈપણ પક્ષને સત્તામાં આવવા માટે 50% થી વધુ મત મળવા જોઈએ.
તુર્કીમાં ફેબ્રુઆરીમાં આવેલા ભૂકંપના 3 મહિના બાદ આ ચૂંટણી યોજાઈ હતી. ભૂકંપમાં 50 હજારથી વધુ લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. અલજઝીરા અનુસાર, લોકોએ આ માટે 20 વર્ષથી સત્તા પર રહેલા રાષ્ટ્રપતિ એર્દોગનને જવાબદાર ગણાવ્યા છે.
મતદારોને મનાવવા માટે એર્દોગન પાસે માત્ર 2 અઠવાડિયાનો સમય
તુર્કીમાં પ્રથમ રાઉન્ડમાં કોઈ પણ પક્ષને બહુમતી ન મળવાને કારણે 28 મેના રોજ પુનઃ મતદાન થશે. જેમાં માત્ર 2 અઠવાડિયા છે. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સ અનુસાર, એર્દોગન આ 14 દિવસનો ઉપયોગ પોતાના મતદારોને મનાવવા માટે કરશે. તેઓ 11 વર્ષથી તુર્કીના વડાપ્રધાન અને 9 વર્ષ સુધી રાષ્ટ્રપતિ રહ્યા છે.
આ પરિણામોને તેમના 20 વર્ષના પ્રદર્શનના પરિણામ તરીકે જોવામાં આવી રહ્યા છે. ભ્રષ્ટાચાર નાબૂદ અને અર્થવ્યવસ્થાને સુધારવાના વચન પર 2011માં સત્તામાં આવેલા એર્દોગન હવે સતત ડૂબતી અર્થવ્યવસ્થાવાળા દેશના પ્રમુખ છે. જેમના પર લોકશાહીને નબળી કરવાનો આરોપ છે.
કમલે કહ્યું હતું – આજે રાત્રે સૂવું નથી
પરિણામ પહેલા બંને પક્ષોએ જીતના દાવા કર્યા હતા. એર્દોગને સમર્થકોને કહ્યું – બેલેટ બોક્સની સુરક્ષા કરો અને તેના પર નજર રાખો. અમે પરિણામોની રાહ જોઈ રહ્યા છીએ. મતગણતરીનાં પ્રારંભિક વલણો દર્શાવે છે કે એર્દોગનની પાર્ટીને 60% મત મળ્યા છે. જેઓ પાછળથી પાછળ ગયા હતા.
બીજી તરફ, મુખ્ય વિપક્ષી પાર્ટીના નેતા કમલે કહ્યું હતું કે પરિણામોમાં સખત સ્પર્ધાને કારણે – મારા મિત્રો, અમે આજે રાત્રે સૂઈશું નહીં. પરિણામોમાં કોઈપણ પક્ષને પૂર્ણ બહુમતી ન મળ્યા બાદ કમલે કહ્યું કે જનતાએ સાબિત કરી દીધું છે કે તેઓ પરિવર્તન ઈચ્છે છે.
ભૂકંપથી નાશ પામેલા શહેરોના લોકો હજુ પણ એર્દોગનની સાથે છે
ફેબ્રુઆરીમાં આવેલા ભૂકંપની સૌથી વધુ અસર 11 શહેરો પર પડી હતી. તેમાંથી 8 શહેરો એર્દોગનનો ગઢ માનવામાં આવે છે. જ્યાં છેલ્લી 2 ચૂંટણીમાં તેમને 60%થી વધુ વોટ મળ્યા હતા. રવિવારની ચૂંટણીમાં પણ બહુ ફેરફાર થયો નથી.
8 માંથી 5 શહેરોમાં એર્દોગનના મતમાં માત્ર 2 થી 3% ઘટાડો થયો છે, જ્યારે બાકીના 3માં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. ભૂકંપનું કેન્દ્ર ગણાતા ગાઝિયાન્ટેપ શહેરમાં એર્દોગનની પાર્ટીને 59% વોટ મળ્યા છે.
તુર્કીમાં ચૂંટણીની પ્રક્રિયા શું છે?
તુર્કીની 600 બેઠકોવાળી સંસદમાં પ્રવેશવા માટે, પક્ષ પાસે 7% મત હોવા આવશ્યક છે. અથવા પક્ષ એવા ગઠબંધનનો ભાગ છે જેમની પાસે જરૂરી સંખ્યામાં મતો છે. તુર્કીમાં કોઈ વ્યક્તિ માત્ર 2 ટર્મ સુધી રાષ્ટ્રપતિ રહી શકે છે.
એર્દોગનના 2 કાર્યકાળ પૂર્ણ થઈ ગયા છે, પરંતુ 2017માં, રાષ્ટ્રપતિના અધિકારો સાથે સંબંધિત એક જનમત લાવવામાં આવ્યો, જેના કારણે તેમનો પ્રથમ કાર્યકાળ વહેલો સમાપ્ત થઈ ગયો. આ કારણસર એર્દોગનને ત્રીજી વખત ચૂંટણી લડવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
ચૂંટણી જીતવા માટે, ઉમેદવારને 50% મત મળવા આવશ્યક છે. જો કોઈ ઉમેદવારને બહુમતી નહીં મળે તો 28 મેના રોજ ફરીથી ચૂંટણી યોજાશે. તુર્કીમાં લગભગ 60 મિલિયન લોકો મતદાન કરશે. તેમાંથી 1 લાખથી વધુ સીરિયન છે જેમને તુર્કીની નાગરિકતા મળી છે.
તુર્કીમાં 3.6 મિલિયન શરણાર્થીઓ છે જેઓ 2011માં સીરિયામાં ગૃહયુદ્ધ શરૂ થયા બાદ અહીં આવ્યા હતા. અહીં દરેક નાગરિકે મતદાન કરવું જરૂરી છે. જોકે, મતદાન ન કરવા બદલ દંડ માટે કોઈ માળખું સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું નથી. 2018ની ચૂંટણીમાં અહીં 86% મતદાન થયું હતું.
