બ્રિટનના આ પ્રથમ ગર્ભ પ્રત્યારોપણમાં 26 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો છે. જાણો કેવી રીતે એક મહિલાનું ગર્ભાશય કાઢીને બીજી મહિલામાં ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવામાં આવ્યું અને તે કેટલું સફળ રહેશે.
બ્રિટનમાં 40 વર્ષીય મહિલાના ગર્ભાશયને તેની 34 વર્ષની બહેનમાં ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવામાં આવ્યું છે. બ્રિટનમાં આ પ્રકારનો આ પહેલો કિસ્સો છે. ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સફળ થયું છે. બંને મહિલાઓ ઈંગ્લેન્ડની રહેવાસી છે. જે મહિલામાં ગર્ભાશય ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવામાં આવ્યું છે તે જન્મથી જ, જવલ્લે જ જોવા મળતી બીમારીથી પીડિત હતી. જેમાં મહિલાનું ગર્ભાશય કાં તો સંપૂર્ણ રીતે વિકસિત નથી થતું અથવા તો બિલકુલ થતું નથી.
આ ટ્રાન્સપ્લાન્ટમાં લગભગ 26 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ થયો છે. જાણો કેવી રીતે એક મહિલામાંથી ગર્ભાશય કાઢીને બીજી મહિલામાં ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવામાં આવ્યું અને તે કેટલું સફળ થશે.
30 નિષ્ણાતોની ટીમે 17 કલાકની સર્જરી કરી હતી
આ ટ્રાન્સપ્લાન્ટમાં લગભગ 17 કલાકનો સમય લાગ્યો હતો, જે 30 નિષ્ણાતોની ટીમ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો. સર્જરી કરનાર ડૉક્ટરનું કહેવું છે કે જે મહિલાને ગર્ભ મળ્યો હતો તે ટાઈપ-1 મેયર રોકિટેન્સકે કુસ્ટર હાઉઝર નામની જવલ્લે જોવા મળતી બીમારીથી પીડિત હતી. જેમાં ગર્ભાશય ક્યાં તો હોતુ જ હોય છે અથવા સંપૂર્ણ રીતે વિકસિત નથી થતું. પરંતુ તાજેતરમાં ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરાયેલ મહિલામાં અંડાશય યોગ્ય રીતે કામ કરી રહ્યા હતા. મહિલા અને તેના પતિની પ્રજનન સારવાર ચાલી રહી હતી. તેમાંથી તૈયાર કરાયેલા 8 ભ્રૂણનો સંગ્રહ કરવામાં આવ્યો છે.
ટ્રાન્સપ્લાન્ટ પહેલા બંને મહિલાઓનું કાઉન્સેલિંગ કરવામાં આવ્યું હતું. હ્યુમન ટિશ્યુ ઓથોરિટીની મંજૂરી મળ્યા બાદ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવામાં આવ્યું હતું. આ સર્જરીનો ખર્ચ વોમ્બ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ યુકે નામની ચેરિટી સંસ્થાએ ઉઠાવ્યો છે.
ગર્ભાશયનું ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કેવી રીતે થયું?
ધ જર્નલમાં પ્રકાશિત અહેવાલ અનુસાર, ઑક્સફર્ડની ચર્ચિલ હોસ્પિટલમાં સર્જરી કરવામાં આવી હતી. ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરનારી ટીમમાં ચેરિટી વોમ્બ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ યુકેના વડા પ્રોફેસર રિચર્ડ સ્મિથ, ઈમ્પીરિયલ કોલેજ હેલ્થકેરના કન્સલ્ટન્ટ ગાયનેકોલોજિકલ સર્જન અને ઈસાબેલનો સમાવેશ થાય છે. ક્વિરોગા, ઓક્સફોર્ડ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સેન્ટરના કન્સલ્ટન્ટ સર્જન. .
ધ કન્ઝર્વેશનના રિપોર્ટ અનુસાર, ગર્ભનું પ્રત્યારોપણ ખૂબ જ જટિલ છે. આ સમગ્ર ટ્રાન્સપ્લાન્ટમાં 30 લોકોની ટીમ સામેલ હતી અને સર્જરી 17 કલાક સુધી ચાલી હતી. ટીમને બે ભાગમાં વહેંચવામાં આવી હતી. એક ટીમે ડોનરનું ગર્ભાશય કાઢી નાખ્યું. આ સમગ્ર પ્રક્રિયામાં લગભગ 8 કલાકનો સમય લાગ્યો હતો. આ દરમિયાન દર્દીમાં થતા ફેરફારો પર સતત નજર રાખવામાં આવી હતી. જે મહિલામાં આ ગર્ભાશયનું પ્રત્યારોપણ કરવામાં આવ્યું હતું તેને પ્રથમ દવાઓ આપવામાં આવી હતી જે રોગપ્રતિકારક શક્તિને નિયંત્રિત કરે છે. તેની કામ કરવાની ક્ષમતા ઘટે છે. આને ઈમ્યુન સપ્રેસિંગ ડ્રગ કહેવામાં આવે છે.
નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે, આ દવાઓ એટલા માટે આપવામાં આવી હતી કે જે મહિલાને નવી પ્રેગ્નન્સી થાય છે તેનું શરીર તેને રિજેક્ટ ન કરે. ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સફળ થયું છે. સર્જરી કરનાર પ્રોફેસર રિચર્ડ સ્મિથ કહે છે કે મોટા ઓપરેશન બાદ દાતા હવે સામાન્ય જીવન જીવી રહ્યા છે તેનો આનંદ છે.
ટ્રાન્સપ્લાન્ટ પછી ગર્ભાવસ્થા કેટલી સામાન્ય રહેશે?
રિચાર્ડ સ્મિથ કહે છે, ટ્રાન્સપ્લાન્ટ મહિલાને ઇમ્યુનોસપ્રેસિવ થેરાપી આપવામાં આવી રહી છે. હવે તેના ગર્ભમાં બાળકનો વિકાસ થશે. અલજઝીરાના રિપોર્ટ અનુસાર, દાતા મહિલા પહેલાથી જ બે બાળકોની માતા છે. હવે જે મહિલાને ગર્ભ મળશે તે પણ માતા બની શકશે.
ઑક્સફર્ડ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સેન્ટરના સર્જન ઇસાબેલ ક્વિરોગા કહે છે કે, ટ્રાન્સપ્લાન્ટ પછી દર્દી સ્વસ્થ અને ખુશ છે. તેનું ગર્ભાશય સામાન્ય રીતે કામ કરે છે. બ્રિટિશ ફર્ટિલિટી સોસાયટીના કન્સલ્ટન્ટ ગાયનેકોલોજિસ્ટ ડૉ. રાજ માથુર કહે છે કે, આ એક મોટી સિદ્ધિ છે. હવે આવા દુર્લભ રોગોની સારવાર કરી શકાય છે કે જ્યારે સ્ત્રીમાં ગર્ભાવસ્થા વિકસિત થતી નથી અથવા બિલકુલ થતી નથી.
સ્મિથ કહે છે કે, ભવિષ્યમાં 20 થી 30 મહિલાઓને આ પ્રકારના ટ્રાન્સપ્લાન્ટનો લાભ મળી શકે છે.