ભારતથી 7,486 કિલોમીટર દૂર એક આઈલેન્ડ બોર્નિયો છે. તેના પર ત્રણ દેશો વસેલા છે, જેમાંથી એક બ્રુનેઈ છે. આ એક ઇસ્લામિક દેશ છે, જ્યાં માત્ર 4 લાખ લોકો રહે છે. પીએમ મોદી આ દેશના પ્રવાસે છે. અહીંના રાજા હસનલ બોલ્કિયાએ વડાપ્રધાન મોદીને આમંત્રણ આપ્યું હતું. આજ સુધી ભારતના કોઈ વડાપ્રધાને બ્રુનેઈની મુલાકાત લીધી નથી. તો પછી એક તરફ દક્ષિણ ચીન સાગર અને બીજી તરફ મલેશિયાથી ઘેરાયેલા આ દેશમાં મોદી કેમ પહોંચ્યા? સ્ટોરીમાં જાણો શા માટે શરિયાનું પાલન કરતું નાનકડું બ્રુનેઈ ભારત માટે મહત્ત્વપૂર્ણ બન્યું, કેવી રીતે બ્રુનેઈ ટેક્સ વસૂલ્યા વિના લોકોને મફત શિક્ષણ અને સારવાર આપે છે.
હસનલ બોલ્કેયા ઈબ્ની ઉમર અલી સૈફુદ્દીન બ્રુનેઈના 29મા સુલતાન છે. 1984માં અંગ્રેજોની વિદાય બાદ તેઓ બ્રુનેઈના વડાપ્રધાન પણ રહ્યા છે. રાણી એલિઝાબેથ દ્વિતીય પછી બોલ્કેયા સૌથી લાંબા સમય સુધી શાસન કરનાર રાજા છે. તેમણે 2017માં 50 વર્ષના શાસનની સુવર્ણ જયંતીની ઉજવણી કરી હતી.
બ્રુનેઈ જેવા નાનકડા દેશમાં સુલતાન સૌથી શક્તિશાળી વ્યક્તિ હોવાની સાથે સૌથી ધનિક રાજાઓમાંનો એક છે. 1980 સુધીમાં તેઓ વિશ્વના સૌથી ધનિક વ્યક્તિ હતા. ફોર્બ્સ અનુસાર, 2008માં બોલ્કેયાની કુલ સંપત્તિ 1.4 લાખ કરોડ રૂપિયા હતી.
ધ ટાઈમ્સ યુકેના અનુસાર, બોલ્કેયા પોતાના વાળ કાપવા માટે લગભગ 16 લાખ રૂપિયા ખર્ચે છે. તેમના હેર સ્ટાઈલિસ્ટને મહિનામાં બે વાર ખાનગી ચાર્ટર્ડ પ્લેન દ્વારા બોલાવવામાં આવે છે.
ડેઈલી મેઈલ અનુસાર, સુલતાને પોતાના માટે એક બોઈંગ 747 એરક્રાફ્ટ ખરીદ્યું હતું, જેની કિંમત લગભગ 400 મિલિયન ડોલર એટલે કે લગભગ 3,000 કરોડ રૂપિયા છે.
રસપ્રદ વાત એ છે કે તેમણે આના પર અલગથી 989 હજાર કરોડ રૂપિયા ખર્ચ્યા. એટલે કે, વિમાનની કિંમત કરતાં વધુ એસેસરીઝ લગાવવામાં આવી હતી, જેમાં ગોલ્ડ વૉશ બેસિન અને વૈભવી ગોલ્ડ પ્લેટેડ બારીઓનો સમાવેશ થાય છે. આ એરક્રાફ્ટના ફ્લોર પર સોનાના વાયરોવાળી કાર્પેટ પાથરવામાં આવી છે, જે હાથથી બનાવેલ છે.
સુલતાનની લક્ઝરીનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે રાજા બન્યા બાદ તેણે 50 અબજ રૂપિયાનો મહેલ બનાવ્યો હતો. આ મહેલ “ઇસ્તાના નુરુલ ઇમાન” તરીકે ઓળખાય છે.
આ મહેલમાં 800 કાર રાખવા માટે ગેરેજ છે. ખાસ વાત એ છે કે આ મહેલની દીવાલો સોનાથી મઢેલી છે. 20 લાખ સ્ક્વેર ફીટ વિસ્તારમાં ફેલાયેલા આ મહેલની નોંધ ગિનિસ બુક ઓફ વર્લ્ડ રેકોર્ડમાં પણ છે.
1929માં બ્રુનેઈના સેરિયા વિસ્તારમાં ઓઈલની શોધ થઈ હતી. બ્રુનેઈમાં પ્રથમ ઓઈલનો કૂવો બ્રિટિશ મલયાન પેટ્રોલિયમ કંપની દ્વારા ખોદવામાં આવ્યો હતો, જેનું નામ સેરિયા-1 હતું. આ કૂવો હવે રોયલ ડચ શેલ તરીકે ઓળખાય છે.
ઓઈલની શોધે બ્રુનેઈને એક મહત્ત્વપૂર્ણ ઓઈલ ઉત્પાદક દેશ તરીકે ઓળખ અપાવી. ઓઈલ અને કુદરતી ગેસનું ઉત્પાદન બ્રુનેઈના અર્થતંત્રની કરોડરજ્જુ છે. બ્રુનેઈનો કુલ જીડીપી 1668.15 મિલિયન યુએસ ડોલર છે. દેશના કુલ જીડીપીના અડધાથી વધુ ઓઈલ અને ગેસની નિકાસમાંથી આવે છે. ઓઈલની નિકાસ એ બ્રુનેઈને વિશ્વના ટોચના માથાદીઠ આવક ધરાવતા દેશોમાં સ્થાન આપ્યું છે.
દેશની મજબૂત અર્થવ્યવસ્થાને કારણે અહીં શિક્ષણ અને આરોગ્યની સુવિધાઓ મફતમાં ઉપલબ્ધ છે. બ્રુનેઈએ તેની ઓઈલની કમાણીનું રોકાણ વિવિધ ક્ષેત્રોમાં કર્યું છે. આ કારણે તેની અર્થવ્યવસ્થા હવે માત્ર ઓઈલ પર નિર્ભર નથી રહી. જો કે, અર્થતંત્રનો મોટો હિસ્સો હજુ પણ ઓઈલમાંથી આવે છે.
તેની સ્થિર અર્થવ્યવસ્થાને કારણે, બ્રુનેઈ દક્ષિણપૂર્વ એશિયાના પ્રાદેશિક રાજકારણમાં મુખ્ય ખેલાડી છે.
બ્રુનેઈને તેની ટેક્સ નીતિ અને ગુપ્તતાના કાયદાને કારણે ટેક્સ હેવન કહેવામાં આવે છે. આ કારણે બિઝનેસ રોકાણકારો બ્રુનેઈ તરફ આકર્ષાયા છે. બ્રુનેઈમાં વ્યક્તિગત આવક પર કોઈ ટેક્સ નથી. આ નિયમ દેશમાં રહેતા નાગરિકો અને વિદેશીઓ બંનેને લાગુ પડે છે. તેથી, તે લોકો માટે ખાસ બની જાય છે જેઓ આવકવેરો ભરવાથી બચવા માગે છે.
બીજી તરફ, અહીં કોર્પોરેટ ટેક્સ પણ માત્ર 18.5% છે. ઉપરાંત, આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર અને શિપિંગ સાથે સંકળાયેલી કંપનીઓ કોર્પોરેટ ટેક્સ મુક્તિ મેળવે છે અથવા નોંધપાત્ર રીતે ઓછો કર ચૂકવે છે. આના કારણે વિદેશી કંપનીઓને બ્રુનેઈમાં પોતાનો બિઝનેસ શરૂ કરવામાં મદદ મળે છે.
દેશમાં રોકાણનો નફો અને વારસા પર કોઈ ટેક્સ નથી. આ સિવાય બ્રુનેઈએ બેંકિંગ ગુપ્તતાને લઈને કડક કાયદો બનાવ્યો છે. આ એકાઉન્ટધારકોની ગોપનીયતાનું રક્ષણ કરે છે. આ કારણે વિદેશી ટેક્સ એજન્સીઓ બ્રુનેઈમાં હાજર ખાતાઓની માહિતી મેળવી શકતી નથી. આ કારણે લોકો અહીં પોતાના ખાતામાં પૈસા રાખવાને સુરક્ષિત માને છે.
બ્રુનેઈમાં કરન્સી એક્સચેન્જનું નિરીક્ષણ કરવામાં આવતું નથી. આ કારણે, મૂડીને દેશની બહાર લઈ જવી અને તેને દેશમાં પાછી લાવવાનું સરળ બને છે.
બ્રુનેઈનું પૂરું નામ બ્રુનેઈ દારુસ્સલામ છે. તે દક્ષિણપૂર્વ એશિયાનો એક નાનકડો એવો દેશ છે, જે બોર્નિયો ટાપુ પર હાજર છે. બ્રુનેઈ કુલ 5765 ચોરસ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલું છે. આ દેશ ભારતના ચેન્નાઈ કરતાં નાનો છે. આ દેશની રાજધાની બંદર સેરી બેગવાન છે. બ્રુનેઈની કુલ વસ્તી 4 લાખ છે. જેમાંથી લગભગ 2 લાખ લોકો રાજધાની બંદર સેરી બેગવાનમાં રહે છે.
ભારત અને બ્રુનેઈ બંને તેમના રાજદ્વારી સંબંધોની 40મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરી રહ્યા છે. બ્રુનેઈ તે દેશોમાંથી એક છે જ્યાં ભારતીયો ઈતિહાસ રચી રહ્યા છે. અહીંના મોટાભાગના ભારતીયો સ્વાસ્થ્ય, શિક્ષણ અને ઊર્જા ક્ષેત્રો સાથે જોડાયેલા છે. ભારતીય હાઈ કમિશનની સત્તાવાર વેબસાઈટ અનુસાર, અહીં 14,500 ભારતીયો કામ કરે છે. તેમાં શિક્ષકો અને ડોક્ટરો વધુ છે. બ્રુનેઈમાં હિન્દુ ધર્મના બહુ ઓછા અનુયાયીઓ છે. બિનસાંપ્રદાયિકતા અને સાંસ્કૃતિક વિવિધતા હોવા છતાં, હિન્દુઓની સંખ્યા ઘણી ઓછી છે.
ધાર્મિક પરિદૃશ્યની દૃષ્ટિએ હિન્દુ મંદિરોની સંખ્યા મર્યાદિત છે. બ્રુનેઈ દેશની ધાર્મિક ઓળખ ઈસ્લામ છે અને દેશના મોટાભાગના લોકો પણ મુસ્લિમ છે. ઇસ્લામનું વર્ચસ્વ હોવા છતાં, અન્ય ધર્મના અનુયાયીઓ માટે ધાર્મિક સ્થળો અસ્તિત્વમાં છે.
બ્રુનેઈમાં હાલમાં બે મોટાં હિન્દુ મંદિરો છે, જેમાં પહેલું શિવમંદિર અને બીજું રામમંદિર છે.
શિવમંદિર (શ્રી ભદ્રકાલી મંદિર): આ મંદિર બ્રુનેઈની રાજધાની બંદર સેરી બેગવાનમાં બનેલું છે. આ મંદિર મુખ્યત્વે સ્થાનિક ભારતીય સમુદાયના લોકો માટે એક મહત્ત્વપૂર્ણ ધાર્મિક સ્થળ છે. આ મંદિરમાં ઘણા હિન્દુ તહેવારો અને પૂજા વિધિઓનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
રામમંદિર (શ્રી રામમંદિર): આ મંદિર બંદર સેરી બેગવાનમાં પણ આવેલું છે અને હિન્દુ ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ માટે ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ સ્થળ છે. આ મંદિરમાં વિશેષ પૂજા અને ઉત્સવોનું પણ આયોજન કરવામાં આવે છે, જે હિન્દુ સમુદાય માટે મહત્ત્વપૂર્ણ છે.
આ મંદિરો સિવાય, બ્રુનેઈમાં હિન્દુ ધર્મના અનુયાયીઓ માટે અન્ય કોઈ ધાર્મિક સ્થાનો નથી.
