હિંદુ માન્યતામાં દીપનું ઘણું મહત્વ છે. દીવાને સુખ અને સૌભાગ્યનું કારણ માનવામાં આવે છે. માન્યતા અનુસાર દિવાળીના સમયે દીપદાનનું ખુબ જ મહત્વ છે. પરંતુ દિવાળીના તહેવાર સિવાય પણ દિપદાનનું ઘણું મહત્વ છે. આજે દિવાળીના દિવસે દિપ દાનનું મહત્વ દીપદાનના ઉપાય અને તેની ધાર્મિક વિધિ વિશે જાણીશું.
હિન્દુ ધર્મમાં પૂજા અને શુભ કાર્યો દરમિયાન દીપ પ્રાગટ્યનું ઘણું મહત્વ છે. દીપ અંધકારને દૂર કરી પ્રકાશ લાવે છે, તેથી હિંદુ માન્યતામાં દીપનું ઘણું મહત્વ છે. દીવાને સુખ અને સૌભાગ્યનું કારણ માનવામાં આવે છે. માન્યતા અનુસાર દિવાળીના સમયે દીપદાનનું ખુબ જ મહત્વ છે. પરંતુ દિવાળીના તહેવાર સિવાય પણ દિપદાનનું ઘણું મહત્વ છે. આજે દિવાળીના દિવસે દિપ દાનનું મહત્વ દીપદાનના ઉપાય અને તેની ધાર્મિક વિધિ વિશે જાણીશું.
દીવા દાનની વિધિ
કોઈપણ પવિત્ર સ્થાન પર દીવો દાન કરવા માટે સૌથી પહેલા શરીર અને મનનું શુદ્ધ હોવું ખૂબ જ જરૂરી માનવામાં આવે છે. આ પછી માટીના દીવામાં શુદ્ધ ઘી અથવા તેલ નાખીને તે સ્થાન પર લઈ જાઓ અને દીવો પાન કે આસન પર રાખો. જો તમે તેને નદીમાં કરી રહ્યા છો, તો તેને પાંદડાથી બનેલા પાત્રમાં મૂકો અને દીવાને વહાવી દો. ધ્યાન રાખો કે દીવાને સીધો જમીન પર ક્યારેય ન રાખો, કારણ કે આને મોટો દોષ માનવામાં આવે છે. જો તમે તેને કોઈ પવિત્ર સ્થાન પર રાખતા હોવ તો તેને કોઈ વાસણ અથવા ચોખાની ઢગલી કરી તેના પર દિવો મુકી દીપદાન કરો.
ક્યાં સ્થળે કરી શકાય દીપદાન
જો તમે દિવાળીના દિવસે દીપદાન કરીને પુણ્ય પ્રાપ્ત કરવા માંગતા હોવ તો તમારે આ પવિત્ર તહેવાર પર ગંગા નદીના કિનારે જઈને દીવો કરવો જોઈએ. ગંગાના કિનારે દીવાઓનું દાન કરવું એ માત્ર કારતક મહિનાની અમાસ એટલે કે દિવાળીના દિવસે જ નહીં પણ દેવ દિવાળીના દિવસે પણ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે તમામ દેવી-દેવતાઓ દિવાળી ઉજવવા પૃથ્વી પર આવે છે. કાશીમાં આ દિવસે ગંગાના કિનારે હજારો દીવા પ્રગટાવવામાં આવે છે. ગંગાના કિનારા ઉપરાંત, તમે કોઈપણ મંદિર, જળ મંદિર, પવિત્ર વૃક્ષ, ખેતર-કોઠાર, પુસ્તક, તિજોરી, અનાજ ભંડાર વગેરેની નજીક પણ દિવાળી પર દીવા દાન કરી શકો છો.
દીપદાનના અચુક ઉપાય
હિંદુ માન્યતા અનુસાર, દિવાળી પર દીપકનું દાન કરવાથી વ્યક્તિને ધનની દેવી દેવી લક્ષ્મીની વિશેષ કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દિવાળીના દિવસે જે વ્યક્તિ પોતાના ઘરના મુખ્ય દરવાજા પાસે સ્વસ્તિક બનાવે છે અને શુદ્ધ ઘીનો દીવો પ્રગટાવે છે, તેના ઘરમાં દેવી લક્ષ્મીનું આગમન થાય છે. જો તમારી પાસે શુદ્ધ ઘી નથી, તો તમે સરસવના તેલનો દીવો પ્રગટાવીને આ પુણ્ય પ્રાપ્ત કરી શકો છો.
દીવા દાનના ધાર્મિક લાભ
હિંદુ માન્યતાઓ અનુસાર, દીપકનું દાન કરવાથી મળતું પુણ્ય ફળ વ્યક્તિને સુખ અને સૌભાગ્યની સાથે સંપત્તિ, સમૃદ્ધિ અને સ્વાસ્થ્ય પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દીપકનું દાન કરવાના પુણ્યથી અકાળ મૃત્યુનો ભય અને નવ ગ્રહોના દુષણો દૂર થાય છે. દીવાનું દાન કરવાથી દેવી-દેવતાઓની સાથે પિતૃઓની કૃપા પણ પ્રાપ્ત થાય છે. દીવાનું દાન કરવાથી જીવનની નકારાત્મક ઉર્જા દૂર થાય છે અને સકારાત્મક ઉર્જા પ્રાપ્ત થાય છે.
